‘Eigenlijk ben ik geen enig kind, …’

(groepsopstelling in de bovenbouw)

De kinderen kijken me aan met een mengeling van nieuwsgierigheid en alertheid. Wat gaan we zo doen, hangt als een onuitgesproken vraag in de lucht. Ik gooi de knuppel in het hoenderhok. ‘Wat is het doel van mijn komst, denk je?’ Na een korte stilte verschijnen vingers in de lucht. ‘Je komt ons iets leren over onze groep.’ ‘Dat we beter gaan samenwerken.’ ‘We gaan iets doen over emoties …’

Voor ik op de laatste opmerking kan reageren, zie ik achter de betreffende jongen zijn klasgenoot lachend een applausgebaar maken en rondkijken of hij scoort bij zijn vrienden. Rustig haak ik er op in, want veiligheid is essentieel bij groepsopstellingen. ‘Ik zie dat je in je handen klapt. Wat maakt dat je dit doet?’ Bart (pseudoniem) kijkt betrapt. ‘Oh, ik dacht ik applaudisseer even voor zijn antwoord.’ ‘Dat hoeft niet’, is mijn reactie. ‘Ik zou het fijn vinden als je het achterwege laat, oké?’ Bart knikt.

Vervolgens leg ik de drie natuurlijke wetten van systemisch werk aan de kinderen uit. Bij de wet van binding veert Julia op: ‘Je ouders kunnen ook twee moeders of twee vaders zijn!’ Ik bevestig en bedank haar. Dan leg ik uit dat we allemaal zijn ontstaan uit een samensmelting van een man en een vrouw, de biologische ouders. En dat daarna het gezinsverhaal start met onze ouders en de opvoeding. Julia knikt bevestigend en zakt terug tegen haar stoelleuning.

Voor de wet over rangorde stel ik de vraag wie een broer(tje) of zus(je) heeft. De meeste vingers gaan de lucht in. Zes kinderen uit de groep blijken enig kind en hebben hun eigen dynamiek binnen het gezin. Vlak voor ik verder wil gaan steekt Bart zijn vinger enigszins aarzelend op. ‘Ik zei net dat ik enig kind ben, maar eigenlijk is dat niet zo …’ Het is nu doodstil. Alle aandacht ligt bij Bart.

‘Ik had een broer, maar hij is dood.’ Ik bedank hem voor zijn openheid en vraag of ik nog iets mag weten. Bart knikt. ‘Is jouw broer voor of na jou geboren?’ Trots antwoordt hij: ‘Voor mij. Hij zou nu ongeveer twintig jaar zijn. Ik heb hem nooit gezien.’ Dat maakt indruk op de groep, want niemand wist dit, ook de leerkr8en niet. ‘Dus eigenlijk heb jij een grote broer en ben jij de jongste zoon thuis.’ Die erkenning lijkt essentieel, want ik zie een diepe zucht uit zijn mond ontsnappen.

Drie maal raden wie vervolgens mijn grote helper is tijdens de opstelling met de klas? Ja, Bart. Hij is de vertaler van wat zich afspeelt, maar nog niet benoemd werd. Daarmee maakt hij de weg vrij voor zijn klasgenoten om wel of niet te spreken of te bewegen. En hiermee kan ik meteen de derde wet benoemen. De wet van geven en nemen oftewel balans en grenzen stellen hoort daar ook bij, al vinden we dat soms ingewikkeld. In mijn geval leverde het deze groep 8 gelukkig veel op.

Wil je ook een tafel- of groepsopstelling om te ontdekken wat er (onder water) speelt binnen de groep? Neem contact met mij op via karen@kr8stroom.nl

n.b. Kr8stroom is een coachingsbedrijf dat als doel heeft om mensen bewust in beweging te zetten. Karen doet dit via reflectie op haar uiterlijke en innerlijke wereld. Alle uitingen zijn hieraan gerelateerd en alle interpretaties van derden is voor eigen verantwoordelijkheid.

ps. Elk woord met ‘acht’ erin krijgt van mij het cijfer 8. Dus kr8, m8, gesl8, leerkr8 en Kr8stroom. 😉